Bilişsel teori, insan zihni ve düşüncesi hakkındaki bir teoridir. Bu teori, insanların nasıl bilgi edindiklerini, işlediklerini, depoladıklarını ve hatırladıklarını açıklamaya çalışır. Bilişsel teori, zihnin işlevleri hakkında bir dizi prensibe dayanmaktadır. Bunlar arasında:
1. Zihinsel işleme süreçleri: Zihinsel süreçler, bilginin işlenmesi, depolanması, hatırlanması ve kullanılmasıdır. Bilişsel teori, bu süreçlerin bir bütün olarak düşünüldüğünü ve birbirleriyle etkileşim halinde olduklarını kabul eder.
2. Şema: Şema, insanların düşüncelerini ve davranışlarını şekillendiren zihinsel yapılar ve modellerdir. Bilişsel teori, insanların yeni bilgiyi mevcut şemalarıyla bağlantılı hale getirdiğini ve bu yolla öğrenme ve anlama sürecini kolaylaştırdığını öne sürer.
3. Yapılandırmacılık: Bilişsel teori, insanların öğrenme süreçlerinin yapılandırılmış ve aktif olduğunu kabul eder. Bu yaklaşıma göre, insanlar öğrenmek için mevcut bilgi ve deneyimi kullanırlar ve yeni bilgiyi bu bilgilerle ilişkilendirirler.
4. Öncül-sonrası düzenleme: Bilişsel teori, öncül-sonrası düzenlemeyi, öncül bilginin yeni bilgiyi işlemenize ve anlamanızı etkileyeceğine inanır. Böylece, öncül bilgi mevcut şemalara ve zihinsel yapıya göre yeniden düzenlenir.
5. Dikkate Alma: Bilişsel teori, insanların bilgiyi dikkate alırken, belirli bilgiyi seçerek diğerlerini reddettiğini öne sürer.
6. Metakognisyon: Bilişsel teori, insanların kendi düşünme süreçlerini anlamaya ve düzenlemeye yarayan metakognisyon bahseder. Metakognisyonun ana prensipleri arasında, insanların düşünceleri hakkında açık bir farkındalığa sahip olmaları, kendilerinin kontrolüne sahip olmaları ve öz-düzenlemeye yönelik bilgi birikimine sahip olmaları yer alır.
1. Zihinsel işleme süreçleri: Zihinsel süreçler, bilginin işlenmesi, depolanması, hatırlanması ve kullanılmasıdır. Bilişsel teori, bu süreçlerin bir bütün olarak düşünüldüğünü ve birbirleriyle etkileşim halinde olduklarını kabul eder.
2. Şema: Şema, insanların düşüncelerini ve davranışlarını şekillendiren zihinsel yapılar ve modellerdir. Bilişsel teori, insanların yeni bilgiyi mevcut şemalarıyla bağlantılı hale getirdiğini ve bu yolla öğrenme ve anlama sürecini kolaylaştırdığını öne sürer.
3. Yapılandırmacılık: Bilişsel teori, insanların öğrenme süreçlerinin yapılandırılmış ve aktif olduğunu kabul eder. Bu yaklaşıma göre, insanlar öğrenmek için mevcut bilgi ve deneyimi kullanırlar ve yeni bilgiyi bu bilgilerle ilişkilendirirler.
4. Öncül-sonrası düzenleme: Bilişsel teori, öncül-sonrası düzenlemeyi, öncül bilginin yeni bilgiyi işlemenize ve anlamanızı etkileyeceğine inanır. Böylece, öncül bilgi mevcut şemalara ve zihinsel yapıya göre yeniden düzenlenir.
5. Dikkate Alma: Bilişsel teori, insanların bilgiyi dikkate alırken, belirli bilgiyi seçerek diğerlerini reddettiğini öne sürer.
6. Metakognisyon: Bilişsel teori, insanların kendi düşünme süreçlerini anlamaya ve düzenlemeye yarayan metakognisyon bahseder. Metakognisyonun ana prensipleri arasında, insanların düşünceleri hakkında açık bir farkındalığa sahip olmaları, kendilerinin kontrolüne sahip olmaları ve öz-düzenlemeye yönelik bilgi birikimine sahip olmaları yer alır.