"Mavi Gözlüler/Sarı Gözlüler" deneyi nedir?

Mavi Gözlüler/Sarı Gözlüler deneyi, Çocukluk dönemi psikolojisi alanında yürütülen ve Elliott adında bir öğretmenin 1960'ların Amerikasında yaptığı bir deneydir. Deney, öğrencilerin ten rengine göre ayrıldığı iki gruptan oluşur ve her grup birbirini aşağılar, dışlar ya da ömür boyu dostluklar kurar. Deney, ırksal eşitsizliği inceler ve ayrımcılıkla mücadele eder.

Bu deneyin amacı, çocukların etnik kökenlerinin ve diğer özelliklerinin temelindeki önyargılara ve ayrımcılığa dikkat çekmektir. Elliott, öğrencilerin gruplarını nasıl ayrıldıklarını ve birbirleri hakkında neler düşündüklerini öğrenmek için deneyi yürütmüştür.

Deneyde, mavi gözlü olanlar ve sarı gözlü olanlar olmak üzere iki grup oluşturulmuştur. İlk gün sarı gözlü çocuklar övülürken, mavi gözlü çocuklara öğretmen tarafından negatif özellikler atfedilmiştir. Bu durumda mavi gözlü çocuklar kendileri gibi diğer çocuklardan ayrımcılığa uğrarken sarı gözlü çocuklar ayrıcalıklı hissetmişlerdir. İkinci gün durum tersine çevrilmiştir ve mavi gözlü çocuklar övülürken sarı gözlü çocuklara negatif özellikler atfedilmiştir.

Bu deney, çocukların ayrımcılık duygularını yaşamasına neden olsa da, kalıcı etkiye karşı yapılmıştır. Bu deney, insanlar arasındaki ırksal farklılıkların insanlar arasındaki ilişkileri nasıl etkileyebileceğini göstermektedir. Bu deney ayrıca, eğitimde, işyerlerinde ve diğer sosyal ortamlarda ayrımcılığın nasıl ortaya çıkabileceğini ve bununla mücadele etmek için neler yapılabileceğini anlamak için önemlidir.

"Mavi Gözlüler/Sarı Gözlüler" deneyi, Amerikalı psikolog Jane Elliott tarafından 1968 yılında yapılan bir deneydir. Bu deney, ırkçılık ve önyargı konularına dikkat çekmek amacıyla tasarlanmıştır. Deneyde, bir grup öğrenci mavi gözlü veya sarı gözlü olarak ayrılır. Mavi gözlü olanlar, sarı gözlü olanlara üstünlük sağlarlar. Bu ayrımcılık, zamanla diğer grup üyeleri tarafından da kabul edilir ve güçlendirilir. Daha sonra, gruplar değiştirilir ve sarı gözlü olanlar üstünlük sağlar. Bu deney, ırksal ayrımcılığın iradeye bağlı olarak yaratılabileceğini gösterir.

"Mavi Gözlüler/Sarı Gözlüler" deneyi, 1970'lerde yürütülen bir sosyal psikoloji deneyidir. Jane Elliott tarafından gerçekleştirilen deney, ırkçılık ve ayrımcılık konusunda farkındalığı artırmak için tasarlanmıştır.

Deneyde, elli dakikalık bir sınıf süresince öğrenciler; "mavi gözlü" ve "sarı gözlü" olarak ikiye ayrılmıştır. Mavi gözlüler diğer gruba göre üstün görülerek özel muamele görmüştür. Bu durum, sarı gözlü öğrencilerde kendilerini aşağılanmış hissetmelerine ve gördükleri muameleye karşı kızgınlıklarına neden olmuştur.

Deneyin amacı, öğrencilere bir azınlık veya ayrımcı statüsünde olmak nasıl bir his olduğunu deneyimletmek ve ırkçı davranışların ne kadar zarar verici olduğunu anlatmaktır. "Mavi Gözlüler/Sarı Gözlüler" deneyi, ırkçılıkla mücadelede önemli bir araç olarak kabul edilir.

"Mavi Gözlüler/Sarı Gözlüler" deneyi, 1968 yılında Amerikalı psikolog Jane Elliott tarafından icat edilmiştir. Bu deney, insanların herhangi bir farkındalığı olmadan sahip oldukları önyargıları ve ayrımcılığı göstermeyi amaçlar.

Deneyde, insanlar iki gruba ayrılır: mavi gözlüler ve sarı gözlüler. Gruplar arasında herhangi bir fark yoktur, ancak Elliott, bir grup için diğer gruptan daha iyi olduğunu düşündüğü koşullar yaratır. Örneğin, mavi gözlülerin daha zeki olduğuna, daha hızlı öğrenebildiğine vb. inandırır.

Bu koşullar altında, gruplar arasında ayrımcılık başlar. Sarı gözlüler, mavi gözlüler tarafından alay edilir veya aşağılanır. Mavi gözlüler, sarı gözlülerin işlerini yapmalarına izin vermez veya onları gruptan dışlar. Bu ayrımcılık, gruplar değiştirildiğinde değişir ve sarı gözlülerin mavi gözlülere ayrımcılık yapması başlar.

Bu deney, özellikle ırk, cinsiyet, din veya etnik aidiyet gibi diğer kültürel farklılıklarda da uygulanabilir ve ayrımcılığın nasıl ortaya çıktığını ve yayıldığını gösterir.