Vergi mükellefiyeti belirlemenin temel yolu, gelir veya kazanç elde eden bireylerin veya kurumların Vergi Usul Kanunu'na göre yasal olarak vergi mükellefi olduğu belirlenir. Vergi mükellefiyeti, gelir, kurumlar veya katma değer vergisi gibi farklı vergi türleri için farklı kriterlere dayanır.
Basitçe söylemek gerekirse vergi mükellefleri, belirli bir vergi türüne (gelir vergisi, kurumlar vergisi, katma değer vergisi gibi) ilişkin yasal düzenlemelere göre belirlenir. Bu düzenlemelere göre örneğin bir birey, yıllık olarak belirlenmiş genel bir gelir eşiği aşarak gelir elde ederse, gelir vergisi mükellefiyeti doğar. Kurumlar için de benzer şekilde gelir düzeyleri veya belirli gelir/kazanç türleri esas alınarak kurumlar vergisi mükellefiyeti belirlenir.
Katma değer vergisinde ise bir işletmenin belirli bir seviyede ciroya ulaşması durumunda KDV mükellefiyeti başlar. Bunun yanı sıra, bazı özel durumlar da vergi mükellefiyetini doğurabilir. Örneğin, gayrimenkul sahibi olanlar gayrimenkul gelir vergisi mükellefiyeti altında olabilir.
Türkiye'de vergi mükellefiyeti belirleme işlemi, vergi idaresinin yaptığı incelemeler sonucunda gerçekleşir. Vergi idaresi, mükelleflerin beyanname verme yükümlülüklerine uyup uymadığını ve belirli bir vergi türünde mükellefiyeti olup olmadığını araştırarak belirler.
Basitçe söylemek gerekirse vergi mükellefleri, belirli bir vergi türüne (gelir vergisi, kurumlar vergisi, katma değer vergisi gibi) ilişkin yasal düzenlemelere göre belirlenir. Bu düzenlemelere göre örneğin bir birey, yıllık olarak belirlenmiş genel bir gelir eşiği aşarak gelir elde ederse, gelir vergisi mükellefiyeti doğar. Kurumlar için de benzer şekilde gelir düzeyleri veya belirli gelir/kazanç türleri esas alınarak kurumlar vergisi mükellefiyeti belirlenir.
Katma değer vergisinde ise bir işletmenin belirli bir seviyede ciroya ulaşması durumunda KDV mükellefiyeti başlar. Bunun yanı sıra, bazı özel durumlar da vergi mükellefiyetini doğurabilir. Örneğin, gayrimenkul sahibi olanlar gayrimenkul gelir vergisi mükellefiyeti altında olabilir.
Türkiye'de vergi mükellefiyeti belirleme işlemi, vergi idaresinin yaptığı incelemeler sonucunda gerçekleşir. Vergi idaresi, mükelleflerin beyanname verme yükümlülüklerine uyup uymadığını ve belirli bir vergi türünde mükellefiyeti olup olmadığını araştırarak belirler.